Т??л буолан с?т?мэ

Галина Васильевна Нельбисова

Таптал таабырына

Сэ?э??э таптаспыт с?рэхтэр бэйэ-бэйэлэригэр курдаттыы тарды?ыылара, дуу?аларын аймал?ана ойууланар.

?г?с сыллары у?уордаан с?тэрсибит с?рэхтэр сипсиэрдэригэр кубулуйбут таптал ту?унан сэ?эн эдэр-эмэн да аа?ааччыны умсугутуо?а, олох кэрэтэ ха?ан да б?ппэтин ?йд?т???э.

Галина Нельбисова

Т??л буолан с?т?мэ

Сэргэлээхтээ?и эриэккэс эдэр саа?ым эрэллээх до?отторугар – «Саха салаата-79» устудьуоннарыгар ананар

Даша с??рэр-хаамар икки ардынан т?ргэн-т?ргэнник элэгэлдьийэн дьиэтин диэки баран и?эр. Сар-сыардаа??ы са?а у?уктан эрэр айыл?а кэрэ к?ст??-лэрэ, ыраах тыа кэтэ?эр кэ?э чоргуйара, чыычаахтар чыбыгыра?аллара кини дуу?атыгар баар ?р? к?т?-??лл??т?н, ис и?иттэн ??р??т?н-к?т??т?н оруобуна до?у?уоллуурга дылылар. Барыта кини кулгаа?ар кэрэ музыка буолан и?иллэр, ыраас ыра санааларынан кынаттыыр.

Бэ?э?ээ киэ?э оскуоланы б?тэрбиттэрин банкет-таан баран, ?гэс курдук, к?н? к?р?ст?лэр, т??н? бы?а сэлиэнньэлэрин уулуссаларынан хаамыстылар. Бан-кеты учууталлара, т?р?пп?ттэрэ барахсаттар ?ч?гэй-дик да тэрийбиттэр. Бары да?аны ха?ан оскуола-бытын б?тэрэн улахан дьон буолабыт, этиллэринии олох киэ? аартыгар атаарыллабыт диэн к??тэ, долгуйа сылдьыбыт о?олор бэ?э?ээ киэ?э уон сылы бы?а ??рэппит-ииппит учууталлара са?арбыттары-гар-и?эрбиттэригэр, алгыс тылларын анаабыттарыгар уйадыйан ыллылар бы?ыылаах. Даша мунна кычыгы-ланан, к??мэйигэр туох эрэ хомуок кэлэн б??лээн, хара?а ууланан ыксаан ылла ээ…

Экзаменнарга бэлэмнэнэн бу?уу-хатыы, аттестаты му?утуурдук тупсаран салгыы ??рэххэ киирэр быраа-бы ыларга дьулу?уу к?ннэрэ кинилэр кылаастарын ?сс? т?мс??лээх о?ордо. ??рэхтэригэр ?р?? ?ч?гэй о?олор предметтэринэн ?ллэстэн атыттарга к?м?л?с-т?лэр, иккилии-?ст?? буолан кытты?ан экзаменнарга бииргэ бэлэмнэннилэр. Ол эрээри ??рэххэ барар быраап наар «4» уонна «5» сыана?а ??рэммит т??рт о?о?о бэрилиннэ. Атыттар бары «Оскуола – произ-водство – ?рд?к ??рэх» деви?инэн совхозтарыгар хаалан икки-?с сыл ?лэлиэхтэрэ турда?а. Кылаа?ынан бука бары биир ферма?а тылламмыттара да, сура?а, кыаллыбат курдук ???. Учаастактарынан тар?атыах-тара дэ?эллэр.

Дьэ, Даша бу боппуруоска улахан толкуйга т??э сылдьар. Саатар, о?о эрдэ?иттэн доруобуйатынан м?лт?х, б??р?нэн ыарытыйан эмтэнэн тахсар буолла?а ???. Дьэ ол и?ин ийэлээх а?ата туох и?ин ферма ?лэтигэр ыытыахтарын ба?арбаттар, хайдах эрэ гынан ??рэххэ ыытар санаалаахтар. Даша аттестатыгар икки эрэ «?стээх» и?эр. Химия?а уонна алгебра?а. Учуу-таллара т??? да «4» сыана?а тарда сатаабыттарын и?ин кыаллыбата. Даша ?рд?к? кылаастарга ??рэнэрин ту-хары ити предметтэр тустарыттан кылаа?ыгар хаачыс-тыба быры?ыанын та?нары тарда сырытта.

– Дашоо, хайа, банкеттаан баран и?э?ин дуо? – ыала Кэтириис ча?аарбытыттан Даша со?уйан «хо-дьох» гына т?стэ.

– Дьэ, банкеттаан б???. Эн ынахтаргын ??рэн ба-ран и?э?ин дуо? – Даша Кэтириис тала?ынан далбаатана-далбаатана дьиэтин диэки дьулуруйарын баты?а кэпсэтэ истэ.

– ??рдэрбэккэ эрэ бэйэлэрэ дьиэ та?ыттан ара-?ыахтара диэтэ?и? дуу. Инньэ гымматахха к?н? бы?а сытыахтара. Эн ийэ? ынахтара арай улгумнара бэрт. Ха?ан да ??рэрин к?рб?пп?н, тиэргэн тас ?тт?гэр та-?ыстылар да, соруктаах дьон курдук, баран хаалаллар.

– ??рэтиитэ оннук, Кэтириис, – Даша, ынахта-рын хай?атан киэн туттубуттуу са?аран баран, бэйэтэ-бэйэтиттэн сонньуйа санаата.

– Даша, ??рэххэ путевка ыллы? ини? – Кэтириис ыйытала?ар.

– Суох, до?ор. ?стэрдээхпин дии.

– Оттон ийэ? ??рэнэ барыа диирин истибитим, – Кэтириис со?уйар.

– Алгебра?а, химия?а «?стэн» ???э билбэтим. О?олорбун кытта ?лэлии барыам буолла?а.

– Оттон доруобуйа?, сэгэриэм? Сэлиэнньэ та?ы-наа?ы хотоннор бука бары ?т?кт?сп?т курдук тым-ныылар, чэ? муустар. Ку?а?ан б??рдээх ки?и онно кыайан ?лэлээбэт. Арай, туох эрэ чэпчэки ?лэ баара буоллар. Ол туох к?ст?? буолла?ай? – Кэтириис, хаа-марын тохтотон, бэркэ толкуйдаабыттыы туттунан турда.

– Чэ, к?ст?н и?иэ. Мин кылаа?ым о?олоруттан туора барыахпын ба?арбаппын, – Даша кэлииккэтин аанын а?ан олбуоругар киирэн хаалла.

Дьиэтигэр киирбитэ ийэлээх а?ата остуолларыгар утары к?рс?н олороллор. Чэйдээри кинини к??пп?т-тэр бы?ыылаах. Кэпсэтиилэрэ