Уступ

Як зроблена нудная кнiга пра гiсторыю дзяржавы?

На думку аyтара, нудная кнiга yключае сухi тэкст, бясконцыя цытаты з даyно неактуальных працаy, памылковыя дадзеныя, якiя вандруюць з публiкацыi y публiкацыю…

Але аyтар гэтых радкоy вырашыy напiсаць нянудную кнiгу!

Таму чытач не сустрэне тут паслядоyнага выкладу тых падзей, якiя даyно апiсаны y iншых выданнях. Кароткi храналагiчны выклад гiсторыi Княства можна знайсцi нават у вiкiпедыi, але гэтая кнiга прапануе чытачу iншае.

Аyтар, у канве акадэмiчнай навуковай працы, канцэнтраваyся на развянчаннi гiстарычных мiфаy, вылучэннi гiпотэз i асвятленнi менш вядомых фактаy аб Вялiкiм княстве Лiтоyскiм. Але iнфармацыя тут дадзена y навукова-папулярным ключы. Такiм чынам, кнiга спалучае y сабе як прыкметы строга навуковай працы, так i навукова-папулярнага выдання.

Такi падыход дазваляе аyтару спадзявацца, што кнiга не стомiць непрафесiйнага гiсторыка, але пры гэтым будзе нечым карысная i прафесiяналам нашага цэха.

Для кнiгi была адабрана некаторая колькасць пытанняy, з лiку дасланых аyтару – як стандартных, так i даволi арыгiнальных.

Валодаючы дастатковай квалiфiкацыяй для yласных даследаванняy i навукова-крытычнага падыходу да матэрыялаy аyтар шануе сцiсласць. Таму, падчас працы над дадзенай кнiгай, не ставiлася задача стварыць вялiзнае па аб'ёме выданне, пры гэтым перапiсаyшы y яго дзясятак працаy iншых гiсторыкаy.

У якасцi доказаy, тут выкарыстаны пэyныя дакументы, а гiпотэзы аформлены як гiпотэзы, а не «абсалютная iсцiна».

Усё, вядома ж, для таго, каб стварыць максiмальна аб'ектыyны аповед пра мiнулае.

Працягваючы нясцiпла хвалiць сваю працу, аyтар адзначыць, што стараyся захоyваць «нацыянальную нейтральнасць».

Не сакрэт, што еyрапейская дзяржава, якой прысвечана гэтая кнiга, да гэтага часу служыць прадметам спрэчак, i гэтыя спрэчкi, нярэдка, закранаюць нацыянальныя сiмпатыi спрачальнiкаy; гэта значыць, палемiсты iмкнуцца давесцi, што Вялiкае княства Лiтоyскае павiнна з'яyляцца спадчынай менавiта iх народа.

Аyтар знаёмы з лiтоyскiмi, беларускiмi, польскiмi i рускiмi публiкацыямi i канцэптамi, якiя тлумачаць, што з сябе yяyляла ВКЛ. І таму чытач зможа yбачыць на старонках дадзенага выдання iдэi з розных гiстарыяграфiчных прастор, прычым кожная з iх была падвергнута крытычнаму аналiзу, а не проста бяздумна yпiсана y новы тэкст.

Аyтар самастойна пераклаy дакументы, якiя тут цытуюцца, выканаyшы, сярод iншых, рыфмаваныя пераклады.

Сканчаючы гэтае дакучлiвае yсхваленне yласнай працы, аyтар хоча прысвяцiць некалькi слоy сваёй папярэдняй кнiзе пра ВКЛ, якая мае назву «Вялiкае княства Лiтоyскае i беларускi нацыянальны мiф».

Чытач быy настолькi паблажлiвы, што добра прыняy тую працу, таму яе стваральнiк ад душы кажа дзякуй усiм, хто прачытаy кнiгу i застаyся задаволены. Ну а тым, каму кнiга yсё ж не спадабалася – дзякуй за выдаткаваны час.

Чытачу незнаёмаму са згаданай кнiгай, аyтар, зразумела, раiць яе прачытаць.

Асаблiвае задавальненне аyтару даставiла yвага да яго мiнулай працы з боку мэтраy айчыннай навукi, у прыватнасцi, водгукi Вячаслава Леанiдавiча Насевiча, якога аyтар чытаy яшчэ y школьныя гады.

Застаецца спадзявацца, што i гэтая праца прыцягне yвагу калег. Хоць кнiга, як сказана вышэй, арыентавана на масавага чытача i не yтрымоyвае велiзарнага масiва новых дадзеных, яе тэкст, як таксама было адзначана раней, паказвае дэканструкцыю yстояных мiфаy, што, тэарэтычна, можа быць цiкава не толькi аматарам гiсторыi, але нават некаторым прафесiяналам.

Ну вось, дарагi чытач, хопiць лiшнiх слоy! Прыйшоy час для пытанняy i адказаy!

Аб пачатку i yладарах

Як зьявiлася слова Лiтва?

Першыя згадкi Лiтвы адносяць да 1009 года. У яе рэгiёне тады загiнуy прапаведнiк Бруна Кверфурцкi – нямецкi арыстакрат, якi меy высокi сан бiскупа.

У Кведлiнбургскiх аналах, датаваных XI стагоддзем, чытаем аб тым, што Бруна быy абезгалоyлены in confinio Rusciae et Lituae, гэта значыць «на мяжы Русi i Лiтвы».

Старонка Кведлiнбургскiх аналаy. Першая згадка Лiтвы (вылучана y тэксце).

Адносна значэння i паходжання назвы iснуе мноства розных версiй. Больш-менш пераканаyчыя гiпотэзы звязваю